Genel Bakış
Bu ders, toplumda cinsiyetin anlamı hakkında önemli soruları araştıran disiplinler arası bir akademik alan olan Toplumsal Cinsiyet Çalışmalarına eleştirel bir bakış sunmaktadır. Birincil amacı, öğrencileri Toplumsal Cinsiyet Çalışmalarındaki temel konular, sorular ve tarihsel ve güncel tartışmalarla tanıştırmaktır. Bu kapsamda, öğrencilerle birlikte toplumsal cinsiyetin Türk toplumunun çeşitli alan ve kurumlarında sınıf, ırk, etnik köken, cinsellik ve yaş ile kesiştiği karmaşık yolları keşfetmeyi amaçlıyoruz.
Konular arasında feminizm, LGBTIQ+ /cinsiyet hakları aktivizmi, sınıf, etnisite, hukuk, erkeklikler, milliyetçilik, İslam, medya, sinema, hafıza, insan hakları ve otoriterlik yer almakta ve Türkiye’deki toplumsal cinsiyet tartışmalarına güçlü bir vurgu yapılmaktadır.
Öğrenme Çıktıları
Bu dersi başarıyla tamamlayan katılımcılar, toplumsal cinsiyetin toplumdaki rolüne ilişkin daha geniş kamusal tartışmalara katılma ve etkili bir şekilde katkıda bulunma; kadın, LGBTİ+ ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının eleştirel araçlarını akademik ve kişisel yaşamlarında ve kariyerlerinde uygulama ve bu alanda ileri düzey derslere katılma konusunda daha yetkin olacaklardır.
–
- Özellikle Türk toplumuyla ilişkili olarak toplumsal cinsiyet konularını ve tartışmalarını inceleyecek,
- Irk, sınıf, cinsellik, yaş, din, kültür ve ulusun kesişimleri aracılığıyla toplumsal cinsiyetin gündelik hayatlarımızı şekillendirme yollarını belirleyip açıklayabilecek,
- Güç, ayrıcalık ve baskı sistemlerinin bireyler ve topluluk üyeleri olarak deneyimlerimizi nasıl şekillendirdiğini tartışacak,
- Tarihsel ve çağdaş toplumsal cinsiyet çalışmalarındaki temel teorik tartışmaları kapsayan eleştirel bir kelime dağarcığı kazanacak,
- Kütüphane araştırması
vebecerileri, eleştirel tartışma ve akademik referans geliştirme yoluyla araştırma okuryazarlığı edinecek, - Kanıtlara dayalı mantıklı ve tutarlı argümanlar yazabilir ve eleştirel tartışmalara katılabilir olacak,
Ders Taslağı
1. Hafta – Temel Kavramlara Giriş
Eğitmen Ezgi Sarıtaş
Bu dersin amacı ataerkillik, toplumsal cinsiyet ve cinsiyetçilik kavramlarına genel bir giriş yapmaktır. Feminist ve queer politika ve teori ışığında toplumsal cinsiyet kavramının gelişimi ve kavramın farklı anlayış ve uygulamaları güncel tartışmalar bağlamında ele alınacaktır. Feminist, trans ve queer eleştiri araçları kullanılarak, toplumsal cinsiyet ikiliğinin tarihsel olarak ortaya çıkışı ve normalleştirilmesi tartışılacaktır.
2. Hafta – Feminizmin Öznesi Kimdir?
Eğitmen: Melek Zorlu
Bu oturum, çağdaş feminist politika tartışmalarını yeniden ele almak için feminist konuların izini sürmektedir. Farklılıklara rağmen birlikte politika yapmanın imkânları, queer teorinin açtığı alanlar ve trans-dışlayıcı radikal feminizmin feminist politika üzerindeki etkileri bu bağlamda tartışılacaktır.
3. Hafta – Türkiye’de Kadının 100 Yılı
Eğitmen: İlkay Kara
Bu oturumda, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yıllık tarihindeki kadın ve feminist hareketler tartışılacaktır. Hareketlerin temel siyasi yönelimleri, talepleri, itirazları ve örgütsel biçimleri tarihsel bir perspektiften gözden geçirilecektir.
4. Hafta – Türkiye’de LGBTİ+’ların Durumu
Eğitmen Merve Diltemiz Mol
Bu oturum, Türkiye’deki LGBTİ+ toplumunun güncel sorunlarını, insan hakları ihlallerini ve bu sorun ve ihlallerle mücadele etmek için verilen örgütlü ve bireysel mücadeleleri analiz etmeyi amaçlamaktadır. LGBTİ+ toplumunun haklarının kısa bir tartışmasını ve Türkiye’deki LGBTİ+ hareketinin toplumsal hareketler teorisi çerçevesinde bir analizini içerecektir.
5. Hafta Yaşlanma/Ageizm Baskısı Altında Kadın Bedeninin Cinsel Kontrolü
Eğitmen: Evun Okumuş
Biyo-iktidar mekanizmaları, ataerkil bir sistemde kadınların ve LGBTİ+ bireylerin kendi bedenlerini kontrol etme haklarına yönelik baskı ve yıkıcı süreçleri içerir. Bunun ışığında, bu oturumda ataerkil bir toplumda erkeklerin rahatı için erkek aklının kadın bedenini ve LGBTİ+ bireyleri nasıl kontrol ettiğine dair feminist eleştirilere odaklanacağım.
İngilizce kullanımında yaş ayrımcılığı çoğunlukla yaşlılara yönelik önyargıları ve ayrımcı uygulamaları tanımlamak için kullanılmakla birlikte, bazı kaynaklarda gençlere ve çocuklara yönelik ayrımcı uygulamaları tanımlamak için de kullanılmıştır. Bu oturumda, kadınlar ve LGBTİ+’lar için yaş ayrımcılığı ve yaşa dayalı cinsel baskı sorunları tartışılacaktır.
6. Hafta İnsan Hakları, Hesap Verebilirlik ve Telafi: Toplumsal Cinsiyet Perspektifi
Eğitmen Hülya Dinçer
Bu oturum, uluslararası insan hakları rejiminin evrimini toplumsal cinsiyet perspektifinden eleştirel bir şekilde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma, kamu/özel ayrımının uluslararası insan hakları hukuku üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. İnsan hakları belgeleri ile hesap verebilirlik ve telafi mekanizmalarına ilişkin bir çalışmadan yola çıkarak, kadınları ve LGBTİ+ bireyleri tarihsel olarak şiddete karşı yasal korumanın dışında bırakan suç, ihlal ve zarar kategorilerinin toplumsal cinsiyete dayalı tanımlarını sorgulamayı amaçlamaktadır.
7. Hafta Savaş karşıtı hareketler, kadın ve LGBTİ+ hareketleri
Eğitmen Hülya Kendir
Savaş karşıtı hareketlerde toplumsal cinsiyet eleştirisi ve mücadelesi, Türkiye’deki savaş karşıtı hareketler ile kadın ve LGBTİ+ hareketlerinin ortak talepleri, eylemleri ve örgütlenmeleri.
8. Hafta Kadın Hareketi ve Çevre Hareketi
Eğitmen: Özlem Şendeniz
Bu oturum, Türkiye’nin kırsal bölgelerinden saha örnekleriyle kadın hareketi ve çevre hareketinin kesişimine odaklanacaktır. Merkezi teorik tartışmaları ve yerel deneyimleri birlikte ele almayı amaçlamaktadır.
9. Hafta Dayanışma Ekonomisi ve Toplumsal Cinsiyet
Eğitmen: Hande Dönmez
Bu oturumun amacı, dayanışma ekonomilerinin dönüştürücü potansiyelini ve yeniden ürettikleri kısıtlamaları toplumsal cinsiyet perspektifinden tartışmaktır. Ekoloji, emek ve demokrasi tartışmalarını ataerkil ilişkiler ekseninde kesiştiren kuramsal çerçeve, Türkiye’den güncel deneyimler üzerinden tartışılacaktır.
10. Hafta: Afet ve Toplumsal Cinsiyet
Eğitmen: Aslı Kayhan
Bu oturumda, teorik tartışmalar, deneyimler ve raporların ardından, doğal afetler sırasında acil durum yönetimi ve planlamasında kadınların ve LGBTİ+’ların sorunlarını tartışacağız.
11. Hafta: İslam ve Toplumsal Cinsiyet
Eğitmen Deniz Parlak
Din ve toplumsal cinsiyet, Müslüman feminizmi, mevcut siyasi iklimde kadınlara ve LGBT+ bireylere yönelik söylem ve uygulamalara feminist bir bakış.
12. Hafta: Basının Milliyeti ve Cinsiyeti: Kürt Kadın Gazeteciliği
Eğitmen: Fatma Sönmez
Bu oturumda, Kürt basın tarihinin en önemli anlarından biri, Kürt kadın gazeteciler ve onların deneyimleri açısından ele alınacaktır. Bu oturum, Kürt siyasi hareketinin günlük gazete çıkararak popülerleştiği 1990-2001 dönemine odaklanarak Kürt basın pratiklerine tarihsel ve kadın odaklı bir bakış sunacaktır.
13. Hafta: Türkiye’de Feminist Sanat
Eğitmen: Didem Dayı
Bu oturumun amacı, Türkiye’de feminist sanatın gelişimine ve bugüne kadar geçirdiği aşamalara bir göz atmaktır.
14. Hafta: Forum: Atılacak diğer adımlar!
Tüm eğitmenlerin katılımı ile
Derste tartışılan konular ve temalar ışığında, özellikle Türkiye’ye odaklanarak Toplumsal Cinsiyet ve Toplum üzerine açık bir tartışma.
Eğitmenler
Aramızda’dan 13 Akademisyen: Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Derneği:
Aslı Kayhan, Melek Zorlu, Hülya Kendir, Merve Diltemiz, Deniz Parlak, İlkay Kara, Fatma Sönmez,
Hülya Dinçer, Ezgi Sarıtaş, Hande Dönmez, Özlem Şendeniz, Evun Okumuş, Didem Dayı
Aramızda: Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Derneği, Toplumsal Cinsiyet ve Queer Çalışmaları alanında ağ oluşturma, yaratıcılık ve araştırma için bir platform sağlayan çoğulcu bir feminist dayanışma platformu yaratma gayesi ile Kasım 2017’de kuruldu. Kolektifin kurucu üyeleri feminist akademisyenler ve hükümet kararnamesi çerçevesinde üniversiteden uzaklaştırılan ya da toplumsal cinsiyet ve LGBTİQ+ çalışmaları konusunda eğitim hakkı ve kampüste cinsel tacizin önlenmesine yönelik destek mekanizmaları konusunda zor koşullarla karşı karşıya kalan öğrencilerden oluşuyor. Sanat, sivil toplum ve siyaset alanında çalışmalarını, araştırmalarını ve örgütlenmelerini sürdürmek için üniversite dışında bir alan talep ederek bu duruma karşıllık verdiler. Aramızda’nın 13 akademisyeni şu anda Off University’de bu dersi organize ediyorlar.
Sertifikasyon
Bu ders Freie Universität Berlin tarafından düzenlenmekte ve başarıyla tamamlandığında 10 AKTS ile sertifikalandırılmaktadır.
Lütfen ders programını ve ders gerekliliklerini kontrol edin ve bu ders için sertifika alma talebinizi eğitmen(ler)inize bildirin.
Ders programını Moodle ders sayfasında bulabilirsiniz.
Dönem sonunda, eğitmenler öğrenme tasarımcısını talebiniz ve notunuz hakkında bilgilendirecektir. Üniversite sekreteryası ile birlikte düzenlenen sertifikanın hazırlanması 8 haftayı bulabilmektedir.
Kayıt
Derslerimiz Moodle dijital öğrenme platformunda düzenlenmektedir, Moodleda hesabınızı oluşturmadan önce kendinizin ve başkalarının dijital güvenliği için bağzı notlarımız var:
- Kayıt olurken rumuz kullanabilirsiniz. Saldırgan, ırkçı veya cinsiyetçi imalar içeren rumuzlar kabul edilmeyecektir.
- Farklı nedenlerle anonim kalmak isteyen kişilerle dayanışma içinde bulunmak için için güvenli platformumuzu kullanın ve onların iletişim kanalı seçimlerine saygı gösterin.
- Katılımcılarımızla birlikte kapsayıcı bir öğrenme ortamı yaratmayı ve kendimizi daha kapsayıcı bir dille eğitmeyi hedefliyoruz. Birbirinizden bir şeyler öğrenmek için istekli ve hoşgörülü olun ve her türlü ayrımcı dile meydan okuyun. Buradan.daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
Moodle’da yeni bir hesap oluşturma ve bir derse kaydolmak
1. Bağlantı sizi Off University Moodle ana sayfasına götürecek.
2. Sayfanın sağ üst köşesindeki “Giriş yap”butonuna tıklayın.
Eğer Off University Moodle hesabınız varsa lütfen giriş yapın ve 7. adımdan devam edin.
3. “Yeni hesap oluşturmak” için aşağı kaydırın ve butona tıklayın.
4. Lütfen *gerekli alanları doldurun.
Kimliğinizi korumak ve güvenliğinizi artırmak için yanlış bilgiler kullanabilirsiniz. Bir rumuz ve name@example.org formatına benzer sahte bir e-posta adresi kullanabilirsiniz. Lütfen kullanıcı adınızı ve şifrenizi güvenli bir yere not edin.
5. Hesabınızı oluşturduktan sonra, devam etmek için lütfen bir sonraki iş gününe kadar bekleyin.
Hesabınız Off University tarafından etkinleştirilecek Bunun için hafta içi 24 saate kadar, hafta sonu ise daha uzun süreye ihtiyacımız olabilir.
6. Hesabınızın etkinleştirildiğini teyit etmek için lütfen giriş yapın. Giriş yaptıktan sonra, Moodle’ın ana sayfasında mevcut dersleri bulacak ve ders başlığına tıklayarak kayıt olabileceksiniz.
7. Artık ders sayfasını keşfedebilirsiniz. Sayfadaki ilk öğe olan Genel, ders programını ve duyuruları içerir. Dersinizle ilgili güncel bilgilere ulaşmak için lütfen bu duyuruları takip edin.
